Những nguyên tắc khi cho bé ăn dặm

Giai đoạn 6-12 tháng, cân nặng của trẻ thường tăng lên gấp 3 so với lúc sinh. Theo bảng nhu cầu khuyến nghị của Việt Nam, trẻ từ 6-12 tháng tuổi có nhu cầu năng lượng 820 kcal/ngày để đáp ứng cho các nhu cầu chuyển hoá cơ bản, hoạt động và phát triển. Bên cạnh đó, các nhu cầu về protein (chất đạm), lipid (chất béo), glucid (tinh bột), các vitamin và chất khoáng đều tăng, đảm bảo cho sự phát triển mạnh mẽ của trẻ trong giai đoạn này. Cho bé dặm thực chất là bổ sung năng lượng và dinh dưỡng cho bé từ các thức ăn ngoài sữa mẹ.

Ăn dặm cũng cần đúng cách

Nguyên tắc ăn dặm được các bác sĩ khuyến cáo là ăn từ lỏng tới đặc, từ ít tới nhiều để tập cho trẻ làm quen với các thức ăn mới và hệ tiêu hóa của trẻ dần dần thích nghi với chế độ tiêu hóa thức ăn. Cụ thể, theo tài liệu “Dinh dưỡng và vệ sinh an toàn thực phẩm” do Bộ môn Dinh dưỡng và an toàn thực phẩm, Trường Đại học Y Hà Nội xuất bản (NXB Y học - 2004), tháng đầu tiên bắt đầu ăn dặm, các bà mẹ nên bắt đầu cho trẻ ăn một bữa bột loãng sau đó đặc dần. Từ tháng thứ 7-8, mỗi ngày trẻ cần được ăn 2 bữa bột đặc, từ tháng thứ 9-12 là 3 bữa và chuyển thành 4 bữa sau khi bé tròn 1 tuổi.

Bữa ăn dặm của bé cần được đảm bảo đủ 4 nhóm thức ăn (bột đường, đạm, béo, chất xơ - vitamin và khoáng chất) để đáp ứng đủ chất dinh dưỡng và đậm độ nhiệt. Thức ăn của bé cần được chế biến sạch sẽ, đảm bảo vệ sinh, tránh các rối loạn tiêu hoá. Các mẹ cũng nên đa dạng thực phẩm, thay đổi các loại thức ăn trong các bữa ăn hoặc các ngày, để ý chọn những loại thức ăn trẻ thích để khuyến khích trẻ ăn đủ bữa. Một lưu ý quan trọng là không cần cho thêm mắm muối, gia vị và chất tạo ngọt vào các bữa ăn dặm của trẻ. Từ trên 1 tuổi, mẹ có thể nêm thêm chút mắm, nhưng nên cho bé ăn càng nhạt càng tốt.

Cùng với cho ăn dặm, mẹ vẫn cần cho trẻ bú càng nhiều càng tốt để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của trẻ. Ngoài ra, khi bắt đầu ăn dặm, mẹ cần lưu ý cho trẻ được uống đủ nước đun sôi để nguội, nước hoa quả tươi và ăn thêm hoa quả để cung cấp đủ vitamin và chất xơ, đảm bảo quá trình tiêu hóa trong cơ thể bé được thuận lợi.

Trong một số trường hợp đặc biệt, mẹ có thể cho con ăn bổ sung từ giữa tháng thứ 4 khi thấy trẻ có những trường hợp sau: không tăng cân một cách bình thường mặc dù trẻ vẫn được bú mẹ đầy đủ; trẻ được bú mẹ thường xuyên nhưng vẫn tỏ ra đói ngay sau khi bú; mẹ có bệnh không cho con bú được.

Chăm con từng bữa ăn dặm

Muốn tạo sự ngon miệng, hấp thu tốt cho trẻ, mẹ cần cho trẻ ăn các thức ăn mềm, đa dạng hàng ngày, dễ tiêu và chia thành các bữa nhỏ. Mẹ cũng nên chọn những loại thức ăn trẻ thích để khuyến khích trẻ ăn đủ bữa.

Hiện nay, các bà mẹ cũng được hỗ trợ rất nhiều trong việc chăm con giai đoạn ăn dặm. Trên thị trường đang có rất nhiều các sản phẩm bổ sung dinh dưỡng, giúp mẹ có nhiều lựa chọn, tiết kiệm thời gian mà vẫn chăm sóc tốt cho bé. Lựa chọn của nhiều mẹ trong giai đoạn đầu con ăn dặm có thể là các loại thức ăn dặm công nghiệp được chế biến sẵn, không cần nấu mà chỉ cần pha với nước chín ấm, được phối hợp từ các loại nguyên liệu như gạo, đậu, ngũ cốc, rau quả, thịt, cá, trứng, sữa... trong đó loại chính là bột dinh dưỡng với nhiều mùi vị, độ mặn ngọt khác nhau.

Một loại thực phẩm bổ sung cung cấp can xi và chất đạm cho bé rất tốt đó là pho ma. Pho ma là chế phẩm từ sữa, được kết đông và lên men nên có hàm lượng đạm, chất béo, đặc biệt hàm lượng canxi rất cao, rất phù hợp trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ của bé lúc đầu đời. Mẹ có thể cho bé ăn pho ma trực tiếp hoặc nấu cháo, mỗi ngày 1-2 viên (mỗi viên 15g) nhưng nên giảm bớt lượng đạm và lượng dầu mỡ để dạ dày của bé có tiêu hóa hết mà không bị quá tải.

Ngoài pho ma dạng viên, mẹ có thể cho con ăn pho ma hoa quả như một bữa ăn phụ hàng ngày. Pho ma hoa quả cung cấp hàm lượng đạm, chất béo, đặc biệt hàm lượng canxi rất cao, đồng thời kích thích cho dạ dày của bé tiêu hóa tốt. Hiện trên thị trường, loại pho ma hoa quả đang được nhiều bà mẹ ưa chuộng và lựa chọn là pho ma hoa quả Le Petit Plaisir (xuất xứ từ Đức) do thành phần dinh dưỡng đa dạng (váng sữa, phoma tươi, hoa quả, canxi), đặc biệt không sử dụng một số chất can thiệp nhằm tăng thời gian bảo quản cho xuất khẩu. Do đó, sản phẩm này được các cơ quan kiểm nghiệm chất lượng của nước Đức chứng nhận chất lượng như sản xuất cho chính thị trường Châu Âu.